Žene u crnom (ŽUC) su aktivistička grupa i mreža feminističko-antimilitarističke orijentacije, osnovana 9. oktobra 1991. u Beogradu. Cilj organizovanja je bilo pružanje nenasilnog otpora ratu u formi različitih uličnih akcija.
U periodu od 1991. do 1996. Žene u crnom su aktivno učestvovale u organizovanju i izražavanju nesaglasja sa tadašnjom zvaničnom politikom. Najpoznatija akcija koju su organizovale bilo je okupljanje sredom popodne u tišini sa trasnaprentima podrške ratom zahvaćenim područjima (poznato kao “stajanje sredom”). Protesti Žena u crnom su organizovani i protiv nasilnih i nezakonitih mobilizacija muškaraca i odvođenja na ratište, progona dezertera u Srbiji, kao i protiv otmice putnika bošnjačke nacionalnosti u Srbiji (u Sjeverinu i Štrpcima), protiv progona i diskriminacije drugih i različitih u Srbiji (u etničkom, ideološkom, religijskom, seksualnom pogledu), protiv egzodusa civilnog stanovništva iz Krajine (Hrvatska) nakon vojnih operacija hrvatske vojske ”Bljesak” i ”Oluja”.
Žene u crnom su nastavile da deluju i posle rata i do danas su organizovale oko 2 500 akcija. Pored žena, čine ih i muškarci različite generacijske i etničke pripadnosti, obrazovnog nivoa, socijalnog statusa, životnih stilova i seksualnih izbora.
Tokom zime 1996/97. u vreme antirežimskih protesta Žene u crnom su bile među onima koji su uzeli aktivno učešće. U periodu od 1997. do 1999. protestovale su protiv ”aparthejda nad albanskim stanovništvom na Kosovu, izražavajući solidarnosti sa nenasilnim narodnim i ženskim pokretom na Kosovu”. Takođe su podržavale mirovne pregovore između srpske i albanske strane u Rambujeu pod sloganom ‘Bolje pakt nego rat’. Posle vojne intervencije NATO (1999) organizovale su akcije protiv progona nealbanskog stanovništva na Kosovu. Od 1999. i 2000. akcije su bile usmerene protiv rastuće političke represije nad političkim protivnicima u Srbiji. Nakon pada Miloševićevog režima u oktobru 2000. godine, najveći broj akcija Žena u crnom vezan je za ratove na prostoru bivše Jugoslavije i posvećen je uporanim zahtevima za preuzimanje odgovornosti srpskih vlasti za zločine činjene u ime srpskog naroda.
sajt: https://zeneucrnom.org/sr/
Žene u crnom – istorijat akcija
Dokumenti
1991
1991-10-09 Ciljevi žena u crnom
1991-10-28 A call for action women in black against-war
1991-10-30 Protest protv mobilizacije i kažnjavanja dezertera
1992
1992-12-01 Io Staša pismo Staše Zajović za italijanske medije
1992-12-09 Protest protiv rata i nasilja nad ženama
1992-12-17 Proclamation about the elections in 1992
1992-12-17 Proglas povodom izbora 1992
1993
1993-02-04 Statement to the international womens tribunal
1993-06-09 Call for protest in front of UN building
1995
1995-08-10 Saopštenje sa sastanka mreže ženske solidarnosti
1998
1998-10-09 Proglas povodom 7 godina ŽUC-a
Sine Anno
Poziv na proteste svake srede.pdf
Statement against wartime sexual violence.pdf
Tekst o Staši Zajović u italijanskim medijima.pdf
Publikacije
Žene protiv rata 1994. br-2.pdf
Žene protiv rata 1995. br. 3-4.pdf
